نوشته : سلطانعلی صحنعلی زاده
روابط عمومی ها؛ افسران جنگ نرم
جنگ سخت مجموعه اقدامهایی است که دشمن برای مقابله و از میان بردن
طرف مقابل بصورت علنی و با ابزار فیزیکی انجام می دهد
سلطانعلی صحنعلی زاده
پیش از نگارش این متن در یک نشریه عمومی به
کلید واژه هایی از بیانات چند ساله اخیر مقام معظم رهبری برخوردم که درآن بیانات و
تذکرات سلسله وار و مهم معظم له در خصوص تهاجم ، شبیخون و ناتوی فرهنگی ، تهدید
نرم و جنگ نرم رامتذکر شدند . از آنجائیکه این مطالب بسیار تأمل برانگیز و
استراتژیک بوده ،پیرامون آنها بررسی هایی بعمل آورده که چکیده مطالعات به نیت
تنویر افکار عموم علاقمندان به ویژه ارتقاء معلومات شاغلین این حوزه تهیه گردید و
البته مهمترین دلیل پرداختن به مباحث مهم فوق در این زمان ، هرچند ایجاب نموده و
ضرورت دارد در تمامی فصول و زمانها به آن پرداخت ، فضایی است که روابط عمومی های
استان خوزستان برای دومین سال متمادی و در دهه اول روزهای آبان ماه متأثر از
برگزاری سمینار تخصصی روابط عمومی ها بوده و این گردهمایی و هم اندیشی اگرآنگونه
که در قالب رسالت تدوین شده اش حرکت نماید، بی تردید سودمند و تأثیر گذار خواهد
بود و می تواند این صنعت بسوی شناخت ، نفوذ و هدایت افکار عمومی گامی اساسی
برداشته زیرا که در جامعه فرهنگ محور ما هنوز متولی مقوله مورد اشاره فوق، بخوبی و
عمومی آشکار و عیان نبوده است .
پیش درآمدی بر جنگهای سخت و نرم و مصادیق آن
جنگ سخت مجموعه اقدامهایی است که دشمن برای
مقابله و از میان بردن طرف مقابل بصورت علنی و با ابزار فیزیکی
انجام می دهد . محور اساسی این نوع جنگ ، اعمال خشونت بوده که از طریق جنگ و
خونریزی ، اعمال تروریستی ، بمب گذاری ، کودتای نظامی و شورش های محلی و منطقه ای صورت می پذیرد و درمقابل ، جنگ
نرم عاری از خشونت و مصادیق فیزیکی فوق است و در سایه آرامش ، دشمن سعی می کند با
نفوذ در درون جبهه خودی موجبات تفرقه و استحاله فرهنگی و سیاسی را فراهم آورد و
این زمانی رخ می دهد که دشمن از جنگ سخت نتیجه مطلوبی را به دست نیاورده و به واقع
در همه تلاش های سخت افزارانه خود شکست خورده و مأیوس شده باشد و در این شرایط
عملاً جبهه جنگ سخت تعطیل و جنگ نرم که عاری از خشونت است برنامه ریزی و آغاز می
شود بدین دلیل جنگ سخت را جنگ ابزار و جنگ نرم را جنگ افکار نامیدند .
مروری بر تاریخ 35 ساله ایران بعد از پیروزی
انقلاب اسلامی نشان می دهد که دشمنان انقلاب اسلامی در طول یک دهه اول انقلاب
انواع و اقسام روش های جنگ سخت را در برخورد با انقلاب و نظام نوپای آن بکار برده
اند . آنها با این ذهنیت که با توجه به آشفتگی ها ی دوران اولیه بعد از سقوط حکومت
طاغوت و فقدان یک نیروی مسلح و کارآمد ، می توان به سهولت نظام نوپا را از طریق
جنگ سخت به زانو درآورد . فلذا همه امکانات خود را در برخورد سخت افزارانه برای
جلوگیری از دوام انقلاب و شکست زود هنگام آن بکار گرفتند . شورش های قومی و محلی
که نشأت گرفته و درسایه ضعفهای اساسی دولت موقت بود در چها گوشه کشور نظیر،
کردستان ، آذربایجان ، خوزستان و بلوچستان شکل گرفت و با فعال کردن و به خدمت
گرفتن گروه های تروریستی در صدد حذف رهبران انقلاب و به دنبال آن ضربه هولناک به
ساختار فرماندهی و رهبری انقلاب بر آمدند که شهادت آیت الله مطهری ، آیت الله مفتح ، آیت الله بهشتی و 72 نفر از یاران و
مسئولین طراز اول کشور از اهداف موفق و ترور مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی
رفسنجانی اهداف ناکام آنها بودند و هر چند از توطئه چینی برای کودتا های متنوع
نظامی نظیر کودتای نوژه ، کودتای صادق قطب زاده ، کودتای مارکسیستی که با حمایت
کاخ کرملین طراحی شده، نمی توان به راحتی گذشت
. و اما نقطه مشهود خشونت ها و سخت گیری ها علیه نظام که در واقع مهمترین شکل جنگ
سخت بود در اشکالی مانند عملیات ایگل کلا ( پنجه
عقاب ) برای حمله به ایران و رهایی کارکنان لانه جاسوسی آمریکا و در ادامه تحریک و
تشجیع یک دیکتاتور بی رحم و دیوانه قدرت همچون
صدام حسین بود که با حمایت های همه جانبه قدرت های غربی و برخی کشورهای منطقه ،
تجاوزی عظیم را آغاز کرد و به زعم خود قرار بود بیش از یک هفته طول نکشد که در اثر
مقاومت جانانه ملت به طولانی ترین جنگ سخت تاریخ منجر شد . در عین حال قابل پیش
بینی بود که دشمن علی رغم شکست های متعدد در جنگ سخت از خصومت و دسیسه دست بر
نخواهد داشت و دهه اول انقلاب به این شناخت که قدرت جمهوری اسلامی ، نه در توان
سخت افزاری آن بلکه در قدرت نرم آن متمرکز شده است و با این شناخت، رویکرد و
استراتژی نویی را چاره اندیشی کرد و در این مسیر بسیار اندیشید به ویژه آنکه اطمینان پیدا کرد که با
ابزارهای نظامی و اقتصادی به مصاف یک انقلاب دینی و فرهنگی نمی توان رفت .
یوزف،اچ-یروشلمی : مدیر مرکز مطالعات اسرائیل
و یهود ، دانشگاه کلمبیا امریکا '' تمامی مشکلات ما ریشه در هویت ایرانیان
دارد که بخش قابل توجه آن وابسته به باورهای مذهبی آنهاست . پس بنابراین تلاش برای
از بین بردن و یا حتی کمرنگ کردن مظاهر اعتقادی مانند :
ولایت فقیه، حجاب وعفاف و غیره اولویت نخست عملیاتی ما است که در
این مسیر استفاده از تمامی ابزارها به ویژه کمک متولیان رسانه ها به شدت پایبندیم''
روش ها و اهداف دشمن در جنگ نرم
دشمن در آرایش دادن به شیوه بازی خود در جنگ
نرم روش های متنوع و متفاوتی به فراخور ذائقه جامعه هدف خود دارد که بالاترین آنها
ایجاد جنگ روانی ، شایعه سازی و نشر اکاذیب ، تهمت و افترا نسبت به مسئولان نظام ،
تحقیر فرهنگ و ارزش های اسلامی در نگاه عموم به ویژه جوانان ، ایجاد یأس و ناامیدی
در مردم نسبت به آینده خود و نظام اسلامی اقداماتی است برنامه ریزی شده برای جلب نظر
افکار گروه هدف تا با مشاهده ایده های جدید عرضه شده به مرو زمان و آرام آرام و
نامحسوس از آنچه که باور و اعتقاد داشتند دست بردارند و روش ها و رفتارهای متأثر
از این جریان را جایگزین نمایند. که در واقع رسیدن به خواسته خود که همان استحاله
فرهنگی ، سیاسی و ترویج نامیدی و بی تفاوتی در برابر مسائل مهم کشور را هدف گذاری
کرده است .
راهکارهای عمومی مقابله با جنگ نرم :
در جنگ نرم چنان که پیداست هدف نخست اشغال
یک سرزمین جغرافیایی نیست بلکه این افکار عمومی به ویژه جهت گیری های یک نظام است
که به اشغال در می آید . در جنگ نرم انجام عملیات های روانی و ارتباطی نقش کلیدی
دارند و رسانه ها و حوزه هایی که مستقیم با انظارو افکار مردم مرتبط هستند نقش
مهمی داشته و در واقع اینجاست که اهمیت صنعت روابط عمومی در جامعه ما پر رنگ تر
جلوه می نماید زیرا که اگر کارگزاران عرصه های فرهنگی و تعاملی با طیف جامعه به ابزارهای مخصوص نظیر بصیرت ، دانش سیاسی
، دشمن شناسی و آگاهی کافی به علوم ارتباطات انسانی و اسلامی مسلح و مسلط نباشند
ناخواسته در پازل جنگ نرم دشمن قرار گرفته و حلقه های داخلی میدان دشمن را کامل می
نمایند و دشمن ، در جنگ نرم زمانی محصول خور را درو می کند که فضای فکری جامعه دستخوش سردرگمی و نابسامانی باشد و آنجاست
که نه فقط کار را برای مسیر دادن و به مقصد رساندن فکر و نگرش های جامعه تسهیل
ننمودیم بلکه تغییری شگرف و نامطلوب که برآمده از همین عدم اندیشه و آگاهی است بر
جامعه تحمیل می نماییم .و اما راهکارهای پیشنهادی نگارنده :
1-روابط عمومی ها در اولین حرکت می بایست
دست از کارهای بی ثمر سنتی و بدون پشتوانه فکری و علمی شسته و فضا را برای ورود
نخبگان فکری به میدان جنگ نرم مهیا نمایند.
2-بهره مندی از کلیه روش های علمی در
ارتباطات اجتماعی و مشاوره گیری از اساتید و صاحبنظران مجرب در عرصه های علوم
ارتباطات و رسانه، زیرا که آنان به فراخور موضوع ، نگاهی عمیق داشته و بر اساس تحقیقات متاثر از اهداف دشمن ،طراحی کار و اندیشه
می نمایند .
3-تلاش برای فهم درست رخدادهای گوناگون و
تبلیغ و تبیین صحیح آن برای جوامع هدف .
4- پرهیز از شیوه های سیاسی سیاستمداران در تبلیغ کارهای
فرهنگی .
5- پیش دستی در تصرف و تأثیرگذاری بر قلوب افکار جامعه در
راستای جلوگیری از فریب دشمن
6- بستر سازی در ایجاد و ارتقاء بصیرت
7- تمرکز بر خانواده ها وپیدا نمودن راهکاری برای رفع دغدغه
غالب آنان
8-معنوی کردن فضای کار و تولید
9-توسعه فضاهای فرهنگی
10-برگزاری جشنواره ها و سمینارهای تخصصی و اجرای اردو های زیارتی
و سیاحتی هدفمند
11-ایجاد نشاط و انگیزه و مقابله با هر گونه
اقدام یأس آفرین
12-پرهیز از افراط و تفریط در قضایای پیش رو
.می توانند راهکار های مؤثری در مقابله با جنگ نرم دشمن قرار گیرد .
امید
است که با گسترش دامنه و شمول فرهنگ صحیح ارتباط و تعامل در تحقق انتظار بحق رهبری
انقلاب در رسانیدن کشور به نقطه ای از بالندگی فرهنگی ، علمی ، اقتصادی وسیاسی که
امکان آسیب پذیری اش نزدیک به صفر باشد همگان با عزمی راسخ گام برداریم